ariane 5
De Ariane 5 is de vijfde generatie draagraketten van het Arianeprogramma. De Ariane 5 wordt ontwikkeld en geconstrueerd door de ESA, maar geëxploiteerd door Arianespace die ze gebruikt om commerciële kunstmanen te lanceren. De Ariane 5 wordt in Europa in delen gebouwd, waarna hij naar Frans-Guyana wordt verscheept en daar wordt geassembleerd. Vervolgens wordt hij gelanceerd vanaf platform ELA-3 op het Centre Spatial Guyanais (CSP) bij Kourou.
Het is in tegenstelling tot de andere Arianes een tweetrapsraket. Hij was gebruiksklaar vanaf 1998 en heeft sinds 2003 alle vluchten van de Ariane 4 overgenomen. De Ariane 5 wordt aangedreven door een sterke Vulcainmotor. Deze wordt aangedreven door 130 ton zuurstof en 26 ton waterstof. De Ariane 5 heeft ook twee boosters, vastebrandstofmotoren van 30 meter lang, die 90% van het startvermogen van de Ariane 5 leveren.
De Ariane 5 kan grotere ladingen aan dan de Ariane 4 en andere commerciële raketten. Om de concurrentie voor te blijven, wordt ook het draagvermogen sterk verbeterd (van 7400 kg tot een 12.000 kg in 2006). Oorspronkelijk was het ook de bedoeling dat de Hermes (een soort Spaceshuttle van de ESA) gebruik zou maken van de Ariane 5, maar dit project is stopgezetFeiten
De Ariane 5G+ had een verbeterde tweede trap, en kon tot 6.950 kilogram in een geostationaire baan lanceren. De Ariane 5G+ heeft maar 3 vluchten gemaakt in 2004.
De Ariane 5GS maakt voor zijn eerste trap gebruik van een Vulcain 2 motor.
De Ariane 5 ECA (Evolution Cryotechnique type A) maakt voor zijn eerste trap gebruik van de Vulcain 2 motor en heeft een nieuwe ESC-A (Etage Supérieur Cryogénique-A) tweede trap. Deze tweede trap maakt gebruik van een cryogene brandstofmix van vloeibare waterstof en vloeibare zuurstof. De HM7B motor van de tweede trap werd ook al voor de Ariane 2, 3 en 4 gebruikt.
De Ariane 5 ES-ATV (Evolution Storable) wordt gebruikt om het ATV ruimteschip te lanceren. Deze maakt gebruik van dezelfde verbeteringen in de eerste trap van de Ariane5ECA, maar omdat de ATV naar een lage baan gelanceerd wordt, heeft de Ariane 5 ES-ATV geen verbeterde tweede trap. Geschat wordt dat de Ariane 5 ES-ATV tot 21.000 kilogram in een lage baan om de aarde kan lanceren.
[bewerken] Toekomstige verbeteringen Er wordt gewerkt aan een nieuwe tweede trap, de ESC-B. Deze maakt gebruik van een nieuwe cryogene motor (Vinci), die vaker dan 1 keer gestart kan worden. Hiermee zou tot 12.000 kilogram in een geostationaire baan gelanceerd kunnen worden.
Voor de eerste trap van de Vega raket is gebruikgemaakt van een verkorte versie van de boosters van de Ariane 5, en hier zijn enkele verbeteringen op toegepast, zoals een lichtere (composiete) behuizing en een verbeterde straalpijp. Het is te verwachten dat deze ontwikkelingen hun weg terug vinden naar de Ariane 5. Met deze verbeteringen kan tot 27.000 kilogram naar een lage baan om de aarde gelanceerd worden, wat bijvoorbeeld nodig is voor missies naar de maan.
Het is in tegenstelling tot de andere Arianes een tweetrapsraket. Hij was gebruiksklaar vanaf 1998 en heeft sinds 2003 alle vluchten van de Ariane 4 overgenomen. De Ariane 5 wordt aangedreven door een sterke Vulcainmotor. Deze wordt aangedreven door 130 ton zuurstof en 26 ton waterstof. De Ariane 5 heeft ook twee boosters, vastebrandstofmotoren van 30 meter lang, die 90% van het startvermogen van de Ariane 5 leveren.
De Ariane 5 kan grotere ladingen aan dan de Ariane 4 en andere commerciële raketten. Om de concurrentie voor te blijven, wordt ook het draagvermogen sterk verbeterd (van 7400 kg tot een 12.000 kg in 2006). Oorspronkelijk was het ook de bedoeling dat de Hermes (een soort Spaceshuttle van de ESA) gebruik zou maken van de Ariane 5, maar dit project is stopgezetFeiten
- Er bestaan verschillende uitvoeringen van de Ariane 5; de uitvoering is afhankelijk van de lading
- Hoogte: 45 tot 55,9 meter
- Maximale diameter : 5,4 m
- Maximale kracht opgewekt bij de start: 10.600 kN
- Massa bij start : 710 tot 718 ton
- Maximale lading voor Geostationary Transfer Orbit (GTO) : 10 ton (mogelijk in 2015 tot 12 ton)
- GTO: d.i. even snel als de aarde (circa 3,07 km/s), op 35.785 km hoogte en bijgevolg beweegt de satelliet niet t.o.v. de aarde.
- Maximale lading voor low Earth orbit (LEO): Meer dan 18 ton
- LEO: d.i. tussen ongeveer 350 en 1400 km boven het aardoppervlak, met een snelheid van ongeveer 8 km/s, waardoor een volledige omgang rond de Aarde circa 90 minuten duurt.
- De motorgondel (het deel van de raket waar de motor in hangt) is een ontwerp van Dutch Space in Leiden en wordt geproduceerd door Fokker Aerostructures in Hoogeveen.
- 31 januari1985 - De ESA raad komt op ministerieel niveau samen in Rome. Er wordt besloten om verder te gaan met de ontwikkeling van een nieuwe generatie draagraketten.
- 9 november1987 - De lidstaten van de ESA gaan akkoord om verder te gaan met het Ariane 5 programma.
- 18 juni1988 - De Ariane 4 maakt zijn eerste testvlucht.
- juli1990 - Eerste test ontsteking van de cryogene hoofdmotor in Frankrijk.
- februari1994 - Ariane 5 kritisch ontwerp compleet.
- oktober1995 - De ESA raad komt op ministerieel niveau bijeen in Toulouse, en besluit verder te investeren om het draagvermogen te vergroten.
- 4 juni1996 - De eerste vlucht van de Ariane 5 (501 test vlucht) mislukt. Dit kwam doordat er softwarecomponenten uit Ariane 4 waren hergebruikt, die eigenlijk de capaciteiten van de Ariane 5 niet aankonden.
- 30 oktober1997 - Ariane 5 tweede testvlucht is een (gedeeltelijk) succes.
- 21 oktober1998 - Ariane 5 is klaar voor operationeel gebruik nadat testvlucht 503 slaagt.
- 11 december2002 - De eerste vlucht van de Ariane 5 ECA eindigt na drie minuten met de zelfvernietiging van de raket. Deze zelfvernietiging vond plaats omdat de Ariane uit koers was geraakt door een probleem met de software.
- 12 februari2005 - De Ariane 5 ECA brengt onder meer de Nederlandse satelliet Sloshsat FLEVO in de ruimte.
- 11 augustus2005 - De telecommunicatiesatelliet Thaicom 4 wordt 28 minuten na de start succesvol uitgezet. Thaicom 4 is eigendom van het Thaise bedrijf Shin Satellite, en zal voornamelijk gebruikt worden voor Internet- en multimediaverbindingen tussen Zuidoost-Azië, Australië en Nieuw-Zeeland. De satelliet weegt 6.5 ton, en heeft een verwachtte levensduur van 12 jaar.
De Ariane 5G+ had een verbeterde tweede trap, en kon tot 6.950 kilogram in een geostationaire baan lanceren. De Ariane 5G+ heeft maar 3 vluchten gemaakt in 2004.
De Ariane 5GS maakt voor zijn eerste trap gebruik van een Vulcain 2 motor.
De Ariane 5 ECA (Evolution Cryotechnique type A) maakt voor zijn eerste trap gebruik van de Vulcain 2 motor en heeft een nieuwe ESC-A (Etage Supérieur Cryogénique-A) tweede trap. Deze tweede trap maakt gebruik van een cryogene brandstofmix van vloeibare waterstof en vloeibare zuurstof. De HM7B motor van de tweede trap werd ook al voor de Ariane 2, 3 en 4 gebruikt.
De Ariane 5 ES-ATV (Evolution Storable) wordt gebruikt om het ATV ruimteschip te lanceren. Deze maakt gebruik van dezelfde verbeteringen in de eerste trap van de Ariane5ECA, maar omdat de ATV naar een lage baan gelanceerd wordt, heeft de Ariane 5 ES-ATV geen verbeterde tweede trap. Geschat wordt dat de Ariane 5 ES-ATV tot 21.000 kilogram in een lage baan om de aarde kan lanceren.
[bewerken] Toekomstige verbeteringen Er wordt gewerkt aan een nieuwe tweede trap, de ESC-B. Deze maakt gebruik van een nieuwe cryogene motor (Vinci), die vaker dan 1 keer gestart kan worden. Hiermee zou tot 12.000 kilogram in een geostationaire baan gelanceerd kunnen worden.
Voor de eerste trap van de Vega raket is gebruikgemaakt van een verkorte versie van de boosters van de Ariane 5, en hier zijn enkele verbeteringen op toegepast, zoals een lichtere (composiete) behuizing en een verbeterde straalpijp. Het is te verwachten dat deze ontwikkelingen hun weg terug vinden naar de Ariane 5. Met deze verbeteringen kan tot 27.000 kilogram naar een lage baan om de aarde gelanceerd worden, wat bijvoorbeeld nodig is voor missies naar de maan.
